کاشت درخت گردو
کاشت درخت گردو
برای تأمین طول دوره باردهی طولانی درختان گردو، باید قبل از احداث باغ مواردی مثل انتخاب محل، مدیریت کف باغ، سیستمهای آبیاری، انتخاب رقم، سیستم کاشت، تراکم کاشت و امکانات مکانیزاسیون در نظر گرفته شود زیرا بعد از کاشت درختان گردو برطرف کردن نقایص کار بسیار دشوار است.
کاشت اقتصادی گردو به خاکهای عمیق و حاصلخیز، آب قابل دسترس برای آبیاری و شرایط آب و هوایی گرم با کمینه دمای بالاتر از (7-) درجه سانتیگراد در زمستان و بالای صفر درجه سانتیگراد در بهار و پاییز نیاز دارد. برای ارقام جدید فاصله استاندارد کاشت 9*9 متر، کاشت نزدیک تقریباً 7*7 متر و در حصارها حدود 57*3 متر است. درختان معمولاً به شکل محوریت مرکزی تربیت میشوند. برداشت تجارتی از سال سوم بعد از پیوند میتواند شروع شود، با این حال بلوغ کامل تا 10-7 سال یا بیشتر رخ نمیدهد.
نقشه کاشت
در زمین مسطح سیستم کاشت به صورت مربع، مستطیل یا آرایش پنجتایی بوده ولی در زمینهای شیبدار کاشت در روی خطوط تراز و تراسها صورت میگیرد. در سیستم کاشت مربع، فاصله ردیفهای کاشت مساوی است و هنگامی که درختان به اندازه و رشد حداکثر خود رسیدند، در صبح و عصر روی یکدیگر سایه اندازی میکنند، بنابراین این روش برای مناطق ابری و سردسیر مناسب نبوده و اغلب برای مناطق آفتابی و گرمسیر توصیه میشود. همچنین در این سیستم کاشت از نور استفاده بهینه نمیشود و مقداری از سطح زمین نیز به هدر میرود. در ایران به علت بالا بودن شدت آفتاب سیستم مربعی مشکل چندانی ندارد.
حرکت ماشین آلات در این سیستم به صورت شرقی- غربی و یا شمالی- جنوبی قابل انجام میباشد. در آرایش پنجتایی یک درخت در مرکز چهار درخت کاشته میشود. در سیستم مستطیل فاصله ردیفها از فاصله بین درختها بیشتر است. این سیستم متداولترین روش کاشت در مناطق معتدله، سردسیر و ابری بوده و برای مناطق با شدت نور کم مناسب میباشد. سایه اندازی درختان در این روش کمتر از سیستم مربعی بوده و همچنین در این سیستم برخلاف سیستم مربعی که جهت کاشت وجود ندارد، برای به حداقل رسانیدن سایه اندازی درختان جهت کاشت شمالی- جنوبی در نظر گرفته میشود و حرکت ماشین آلات هم به صورت شمالی- جنوبی میباشد.
روش کاشت مربع به علت سادگی و مناسب بودن از نظر عملیات زراعی و تنک کردن، در باغهای گردو بسیار معمول است. در صورتی که شیب زمین بیشتر از 10 درصد باشد کاشت بر روی خطوط تراز انجام میشود به این ترتیب در روی ردیفهای کاشت تمامی درختها در یک سطح قرار میگیرند. فاصله ردیفهای کاشت در شیبهای تند کمتر و برعکس در شیبهای کم بیشتر است.
فاصله کاشت
قبل از تصمیمگیری در مورد فاصله کاشت نهالها باید عوامل مختلفی در نظر گرفته شود:
1- درخت گردو در حدود 15 تا 20 سال فضای معینی را اشغال میکند بنابراین با اینکه در مراحل اولیه رشد این فضا مورد استفاده درخت قرار نمیگیرد ولی در هنگام کاشت فاصله مناسب باید در نظر گرفته شود.
2- در سالهای اول، تولید محصول به طور مستقیم به تعداد درختان موجود در باغ بستگی دارد و هرچه تعداد درخت بیشتر باشد مقدار محصول نیز بیشتر خواهد بود.
3- تعدادی از ارقامی که در جوانههای جانبی بارده هستند و نیز تعدادی از ارقام زودرس که برای کاشت متراکم مناسب هستند در حال حاضر در دسترس میباشند.
4- عملیات هرس و حذف درختان اضافی امکان کشت متراکم را فراهم میکند.
5- کشت متراکم درختان به مدیریت بهتری از نظر آبیاری، کوددهی، هرس و کنترل آفات و بیماریها نیاز دارد، لذا در ارقام مثل هارتلی که رشد رویشی قوی دارند و جوانههای انتهایی آنها باروری میشود فاصله کاشت 15 تا 20 متر در نظر گرفته میشود و در رقم چیکو که رقمی زودرس با باردهی جانبی ولی در دوره باردهی درختی کوچک و متراکم میباشد فاصله کاشت در مرحله اول رشد 6/6*6/6 متر در نظر گرفته میشود و در نهایت با هرس و حذف تدریجی درختان اضافی فاصله کاشت به 3/9*3/9 متر تغییر مییابد و یا رقم گردوی وینا (Vina) که رشد زیادی دارد و جوانههای جانبی آن بارور و پرمحصول میباشد در مرحله اول رشد 3/9*3/9 متر تغییر مییابد و یا رقم گردوی وینا (Vina) که رشد زیادی دارد و جوانههای جانبی آن بارور و پرمحصول میباشد در مرحله اول رشد 3/9*3/9 متر و با تنظیم نهایی به 3/13*3/13 متر میرسد در صورت نیاز به ارقام گرده دهنده باید این ارقام در ردیفهای ثابت کاشته شوند و از کاشت آزاد در ردیف درختان اضافه که بعداً حذف میشوند باید خودداری نمود.
درختان گرده دهنده که از هر هشت ردیف یکبار کاشته میشوند باید در موقعیتی باشند که در معرض وزش باد قرار گیرند. تمایل عمومی در احداث باغ گردو، کاشت تعداد زیادی درخت در واحد سطح از ارقام با باردهی جانبی است که باید به شدت هرس شده و برای جلوگیری از شلوغ شدن باغ به تدریج حذف شوند ولی عادت رشد و قدرت رشد ارقام، نقش مهمی در تعیین فاصله کاشت دارد.
کاشت و مراقبت از درختان جوان
در خاکهای رسی و خاکهای غیر حاصلخیز توصیه میشود گودالهایی به ابعاد یک متر مربع حفر شده سپس داخل آن به وسیله مخلوط خاک و کود دامی پوسیده به نسبت 1:2 در ماه آبان پر شود. کلیه مواد اضافی مثل علفهای هرز و بقایای گیاهان باید قبل از کاشت نهال از زمین خارج شود. اگر لایه سختی در چاله باشد، باید شکسته شود. نهالها باید از یک محل کاملاً مطمئن خریداری شوند. نهالهای تهیه شده را در یک گودال قرار داده روی ریشهها را با خاک مرطوب میپوشانند تا از خشک شدن آنها جلوگیری شود. در اواخر دوره خواب یا اوایل بهار گودالی ایجاد میکنند که سیستم ریشه به طور کامل در داخل آن قرار گیرد. نهال را داخل گودال قرار داده و ریشهها را به هر طرف پخش میکنند و سپس آن را با خاک پر میکنند و با پا فشار داده و بلافاصله آبیاری میکنند. نهالها پس از کاشت باید از فاصله 40 تا 50 سانتیمتری بالای محل پیوند سربرداری شوند. در سال اول، آبیاری نهالهای کاشته شده از عملیات مهم به شمار میآید.
نهالهای جوان در طی تابستان به آبیاری مداوم نیاز دارند ولی در هنگام بارندگی از غرقابی شدن خاک باید جلوگیری شود. تنه نهالها برای جلوگیری از آفتاب سوختگی با رنگ سفید رنگآمیزی میشود. علفهای هرز بلافاصله پس از ظهور باید از بین برده شوند. در صورت وجود باد شدید، نهالها به قیم نیاز دارند به علاوه درختان جوان باید در مقابل آفات و بیماریها محافظت شوند. به طور کلی عملیات کاشت شامل مراحل زیر است:
1- آماده سازی زمین شامل جمعآوری سنگ و کلوخه، ریشه و کندههای پوسیده درختان و علفهای هرز از سطح زمین میباشد. گودالهایی به طول و عرض و عمق 80 سانتیمتر حفر میکنیم. هنگام کندن گودال، خاکی که تا عمق سی سانتیمتری قرار دارد، به عنوان خاک سطحی و غنی است، این خاک را از خاکهایی که بعد از آن کنده میشود، جدا نگهداری میکنیم.
2- تعدادی از ریشههای زخمی شده را هرس میکنیم تا به شکلی مناسب درآید. بهتر است پس از هرس ریشهها را با محلول پرالیناژ آغشته کرده و ریشهها را به هر طرف پخش میکنیم. هنگام قرار دادن نهال در گودال باید دقت کرد ریشهها از خاک بیرون نمانده همچنین زیاد هم در خاک فرو نروند، به نحوی که نهال تا قسمت یقه زیر خاک قرار گیرد.
3- برای پر کردن گودال ابتدا نیمی از آن را تا عمق 40 سانتیمتری، مخلوطی از خاک سطحی و کود حیوانی میریزیم. این مخلوط باید از دو قسمت خاک سطحی و یک قسمت کود حیوانی تشکیل شده باشد، سپس با پا فشار داده و بلافاصله آبیاری میکنیم.
داشت